تورم لجام گسیخته در ایران خط فقر یک خانوار ۴ نفری را به ۱۰ میلیون تومان رسانده است. شکاف طبقاتی عمیقترشده و کارگران برای تحصیل فرزندان خود موبایل قسطی هم نمیتوانند بخرند. جامعه ۱۴ میلیونی کارگران با فقر مطلق روبروست.
حمیدرضا امام قلیتبار، بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران میگوید جامعه کارگری با شیوع کرونا، در تامین هزینههای روزانه به بنبست رسیده است. او یادآوری میکند که درآمد ناچیز کارگران کفاف هزینههای مسکن آنها را هم نمیدهد و تحمیل هزینههای تحصیل در دوران آموزش آنلاین، چالش تازهای برای آنها شده است.
امام قلیتبار در مصاحبه با تسنیم میگوید: «پرداختهای توام با اصرار مدارس، همچون شهریه ثبت نام در کنارخرید اجباری لباس فرم و ملزومات و نوشت افزاردانش آموزان آنهم با وجود کرونا از سردرگمی فاحش کارگران حکایت دارد. زیرا این فرآیند تضادی آشکار با اصل سی قانون اساسی دارد که تامین هزینه تحصیل فرزندان خانوادههای ایرانی تا پایان دوره متوسطه را رایگان دانسته است و اگر تهیه گوشی تلفن همراه دانش آموزان را به این ساختار اضافه کنیم به طور محسوسی بی تدبیری کسانی را میبینیم که بدون توجه به وضعیت مالی خانوارها برای والدین نسخه مینویسند.»
او یادآوری میکند که خرید این اقلام به دستکم ۶ الی ۷ میلیون تومان پول نیاز دارد که خانوارهای کارگری حتی به صورت اقساط هم قادر به تهیه آنها نیستند؛ زیرا حقوق دریافتی آنها در هفته اول هر ماه صرفا هزینه اجاره مسکن میشود. امام قلیتبار نسبت به ترک تحصیل فرزندان خانوارهای کارگری هشدار داده و گفته است: «در سایه تبعیض و نبود هیچگونه حمایتی از قشر کارگر و قشرهای آسیبپذیر، اولین اولویت آنها زنده ماندن خواهد بود، نه تحصیل.»
در سال ۱۳۹۰ خط فقر کمی بیش از نیم میلیون تومان بود و در اردییهشت ۹۹ این رقم به ۹ میلیون تومان رسید. این افزایش ۱۸ برابری طی ۹ سال به زمانی بر میگردد که موسم گرانیهای زنجیرهای نبود و پول ملی در مسیر سقوط آزاد قرار نداشت.
هم اینک نرخ رسمی تورم ۴۱درصد عنوان میشود. رقمی مربوط به سال ۹۸؛ سالی که میانگین نرخ تورم جهانی حدود ۲/۴درصد بود.
جامعه ۱۴ میلیونی کارگران با احتساب دامنه ۳ نفری خانوار، نزدیک ۶۰درصد جمعیت ایران را تشکیل میدهد. در مقایسه خط فقر با پایه دستمزد ۲میلیون و ۶۰۰هزار تومانی کارگران، میتوان به فقر مطلق این جمعیت پی برد. هزینه زندگی در شهرهای بزرگ ۹ میلیون و در شهرهای کوچک هفت میلیون و ۶۰۰هزار تومان است. این برآورد البته به زمانی تعلق دارد که شیب صعود قیمتها ملایمتر بود.
پیش از این نیز، یک عضو هیات مدیره کانون عالی شورای کار گفته بود که جامعه کارگری ایران برای خرید پنیر و کره و تخممرغ هم با مشکل روبروست، چه برسد به گوشت و مرغ و ماهی. علی اصلانی افزوده بود که دخل و خرج کارگران جور نیست و حقوق کنونی کارگران تنها کفاف ده روز زندگی آنها را میدهد.
اواسط شهریور که بانک مرکزی متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی در تهران را ۲۳ میلیون تومان اعلام کرد، یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در توییتی نوشت: «اگر یک کارگر در طول سال همه حقوقش را پسانداز کند و هوا بخورد، میتواند سالی یک متر خانه بخرد.»